特朗普签署备忘录将对中国商品大规模征收关税
Bài này kh?ng có ngu?n tham kh?o nào. |
Ch? ngh?a nhan v?n hay ch? ngh?a nhan b?n là m?t nhánh tri?t h?c luan ly l?n c?ng nh? m?t th? gi?i quan chuyên chú vào l?i ích, giá tr? và ph?m cách c?a con ng??i, khuy?n giáo d?c nhan v?n, t?n tr?ng giá tr? con ng??i. Theo ch? ngh?a nhan v?n, bao dung, b?t b?o ??ng và t? do l??ng tam là nh?ng nguyên t?c quan tr?ng cho s? c?ng sinh c?a nhan lo?i.
Th?i hi?n ??i, các phong trào nhan v?n ch? ngh?a h?u h?t là phi t?n giáo, g?n v?i ch? ngh?a th? t?c và m?t nhan sinh quan phi th?n. Ch? ngh?a nhan v?n ?? c? vi?c ??m trách ?i tìm chan ly và ??o ??c b?ng nh?ng ph??ng ti?n c?a con ng??i ?? ph?c v? l?i ích c?a con ng??i. Trong khi chú tr?ng ??n kh? n?ng t? quy?t ??nh c?a loài ng??i, ch? ngh?a nhan v?n bác b? nh?ng bi?n h? tiên nghi?m nh? s? h? thu?c vào tín ng??ng, vào cái siêu t? nhiên ho?c nh?ng v?n b?n ???c xem là thiên kh?i. Nh?ng ng??i ch? tr??ng nhan v?n tán ??ng vi?c nh?n th?c ???c m?t ??o ??c ph? c?p l?p c? s? trên tính c?ng c?ng c?a b?n ch?t loài ng??i.
Phan lo?i
[s?a | s?a m? ngu?n]Truy?n th?ng hàn lam
[s?a | s?a m? ngu?n]Ch? ngh?a nhan v?n ph?c h?ng
[s?a | s?a m? ngu?n]Thu?t t? này ?? c?p ??n các truy?n th?ng c?i cách giáo d?c và v?n hóa b?i các ch?c s?c dan s? và giáo h?i, nhà s?u t?p sách, nhà giáo d?c, và các v?n s?, b?t ??u t? Y và lan sang các n??c Tay ?u, trong các th? k? 14, 15 và 16, trong th?i Ph?c h?ng.
Quan ni?m phi th?n
[s?a | s?a m? ngu?n]Ch? ngh?a nhan v?n th? t?c
[s?a | s?a m? ngu?n]Các d?ng tri?t ?? c?a ch? ngh?a nhan v?n thu?c lo?i ch? ngh?a v? th?n và ch? ngh?a b?t kh? tri (và th??ng ph?n bác s? t?n t?i c?a cái siêu t? nhiên).
Hai h?c thuy?t c?a ch? ngh?a nhan v?n ???c th?a nh?n r?ng r?i ???c c?ng báo trong Bi?u minh nhan v?n (ti?ng Anh: Humanist Manifesto)[1] và b?n Tuyên b? ch? ngh?a nhan v?n th? t?c (A Secular Humanist Declaration)[2].
Ch? ngh?a Nhan v?n d?a trên nh?ng ni?m tin c?n b?n d??i ?ay:
- H?nh phúc và phúc l?i c?a m?i ng??i riêng bi?t và c?a x? h?i c?ng l?i là nh?ng tiêu chu?n t?i ?u, nh?ng hành ??ng ph?i d?a vào ?ó mà xét ?oán.
- Nhan ph?m c?a con ng??i, và nh?ng ??c tính cá nhan c?a h? ph?i ???c t?n tr?ng.
- M?i ng??i ??u có kh? n?ng, ?? h?c h?i và phát tri?n.
- Tính sáng t?o c?a m?i ng??i ph?i có ???c c? h?i ?? b?c phát.
- X? h?i Nhan b?n càng phát tri?n lên cao càng ph?i ??m b?o ???c nhan ph?m và t? do c?a m?i ng??i.
Ch? ngh?a nhan v?n t?n giáo
[s?a | s?a m? ngu?n]Trong khi ki?u ch? ngh?a nhan v?n này, trên m?t vài khía c?nh nào ?ó, th?c hi?n ho?c b? sung vai trò c?a t?n giáo trong cu?c s?ng con ng??i, và vì v?y ???c xem nh? gi? m?t v? trí t?n giáo, chính nó l?i kh?ng là m?t t?n giáo. Nó hoàn toàn t??ng h?p v?i Ch? ngh?a t? nhiên trong riêng khía c?nh này, nh?ng kh?ng ph? thu?c vào m?t lo?i nào trong nh?ng lo?i ch? ngh?a này; và nó c?ng th?c s? t??ng h?p v?i m?t vài t?n giáo. Tuy nhiên, ch? ngh?a nhan v?n ph? nh?n s? quan tr?ng c?a cái siêu t? nhiên trong nh?ng v?n ?? c?a con ng??i, cho dù nó t?n t?i hay kh?ng t?n t?i. V? m?t này, ch? ngh?a nhan v?n kh?ng t?t nhiên bài tr? m?t vài d?ng c?a thuy?t h?u th?n (theism) ho?c th?n giáo t? nhiên (deism).
Chú thích
[s?a | s?a m? ngu?n]- ^ "B?n sao ?? l?u tr?". B?n g?c l?u tr? ngày 9 tháng 8 n?m 2007. Truy c?p ngày 24 tháng 2 n?m 2006.
- ^ "B?n sao ?? l?u tr?". B?n g?c l?u tr? ngày 17 tháng 8 n?m 2008. Truy c?p ngày 24 tháng 2 n?m 2006.
Xem thêm
[s?a | s?a m? ngu?n]